მჭადა
საზოგადო სახელი: სორგო
სახეობის სახელწოდება: Sorghum bicolor (L.) Moench
ჯიშის სახელწოდება: მჭადა Sorghum bicolor ‘Mchada’
წარმოშობა: უძველესი ადგილობრივი ჯიშია, ითესებოდადასავლეთ საქართველოს ბარში, ძირითადად სამეგრელოში. ამ ჯიშს „ჭკიდის“ სახელითაც იხსენიებდნენ.
უნივერსიტეტის მცენარეთა გენეტიკური რესურსების ბანკში, ასევე ინდოეთში ICRISATგენბანკში.
დამატებითი ინფორმაცია: თაველიდან მარცვალი ადვილად ილეწება. მშრალი მარცვლები იფქვებოდა, ნაფქვავი ხასიათდებოდა სასიამოვნო სუნით, მისგან ამზადებდნენ მჭადს, ნამცხვარს, ფაფას. მჭადა არ იყო ნიადაგისადმი პრეტენზიული.
წყაროები: ნ.ი. ჩხენკელი, ფეტვნაირი პურეულების სარკვევი, თბილისი, 1948 წ;
აღწერილია ბოტანიკის ინსტიტუტის მცენარეთა გენეტიკური რესურსების განყოფილების მეცნიერისა და აგრარული უნივერსიტეტის მცენარეთა გენეტიკური რესურსების ბანკის ფეტვნაირი კულტურების კურატორის მიერ.
სახეობის სახელწოდება: Sorghum bicolor (L.) Moench
ჯიშის სახელწოდება: მჭადა Sorghum bicolor ‘Mchada’
წარმოშობა: უძველესი ადგილობრივი ჯიშია, ითესებოდადასავლეთ საქართველოს ბარში, ძირითადად სამეგრელოში. ამ ჯიშს „ჭკიდის“ სახელითაც იხსენიებდნენ.
ჯიშის დახასიათება: საადრეო ჯიშია, მისი სავეგეტაციო პერიოდი 90-105 დღეა. მცენარე საშუალო სიმაღლისაა - 120-170 სმ სიმაღლის. სწორმდგომია. ღერო წვნიანია, ტკბილი გემოსი. საგველა შედარებით მოკლეა - 25-35 სმ. საგველაში 280 მარცვალია. 1000 მარცვლის მასა 43-50 გრამია. მარცვლის გარსი ღია მეწამული ფერისაა.
დღევანდელი მდგომარეობა: დაცულია აგრარული უნივერსიტეტის მცენარეთა გენეტიკური რესურსების ბანკში, ასევე ინდოეთში ICRISATგენბანკში.
დამატებითი ინფორმაცია: თაველიდან მარცვალი ადვილად ილეწება. მშრალი მარცვლები იფქვებოდა, ნაფქვავი ხასიათდებოდა სასიამოვნო სუნით, მისგან ამზადებდნენ მჭადს, ნამცხვარს, ფაფას. მჭადა არ იყო ნიადაგისადმი პრეტენზიული.
წყაროები: ნ.ი. ჩხენკელი, ფეტვნაირი პურეულების სარკვევი, თბილისი, 1948 წ;
აღწერილია ბოტანიკის ინსტიტუტის მცენარეთა გენეტიკური რესურსების განყოფილების მეცნიერისა და აგრარული უნივერსიტეტის მცენარეთა გენეტიკური რესურსების ბანკის ფეტვნაირი კულტურების კურატორის მიერ.
ბალახები
ესპარცეტი
იონჯა
კოინდარი
სათითურა
ესპარცეტი
იონჯა
კოინდარი
სათითურა
თავთავიანი კულტურები
ტრიტიკალე
ქერი
შვრია
ჭვავი
ხორბალი
ახალციხის წითელი დოლის პური ხორბალი
ლაგოდეხის გრძელთავთავა ხორბალი
ქართლის თეთრი დოლის პური ხორბალი
ტრიტიკალე
ქერი
შვრია
ჭვავი
ხორბალი
პარკოსანი კულტურები
ბარდა
ლობიო
მუხუდო
ოსპი
სოია
ცერცველა
ცერცვი
წვრილმარცვალა (სვანური) ცერცვი
ძაძა
ბარდა
ლობიო
მუხუდო
ოსპი
სოია
ცერცველა
ცერცვი
ძაძა
ტექნიკური კულტურები
არაქისი
თამბაქო
სამსუნი 959 (სოხუმის სამსუნი) თამბაქო
სანაპირო ტრაპიზონი 1867 თამბაქო
სელი
არაქისი
თამბაქო
სელი
ფეტვნაირი კულტურები
სიმინდი
ადგილობრივი თეთრი ნახევრადკბილა
ადგილობრივი ნახევრადკბილა ყვითელი
ყვითელი კბილა ,,ოქროს ლამაზურა“