კოლხური ასლი ხორბალი
სახეობის სახელწოდება: Triticum georgicum (Dekapr. & Menabde) Dekapr.
სინონიმი: Triticum palaeo-colchicum Menabde; Triticum turgidum subsp. georgicum (Dekapr. & Menabde) Mackey; Triticum turgidum L. subsp. paleocolchicum (Menabde) Á. Löve & D. Löve.,
სახეობის სახელწოდება: კოლხური ასლი
გავრცელება: საქართველოს რაჭა-ლეჩხუმის ხორბლისენდემური სახეობაა. იგი მინარევად იყო ხორბალ მახას ცენოზში.
სახეობის დახასიათება: კოლეოპტილე უფერო, პირველი ფოთოლი მწვანე, ხავერდოვან-შებუსული. შეფოთვლა კარგი აქვს, ვაგინა და ფოთლის ფირფიტა ასევე ხავერდოვან-შებუსული. მცენარე 100-120 სმ. სიმაღლის. ღერო ღრუა, მხოლოდ თავთავის ძირში რამდენადმე ამოვსებული. მუხლები ხავერდოვან-შებუსული. კავები დაფარულია მოკლე წამწამებით. შეფოთვლა კარგია. ფოთლები ფართე. თავთავი საშუალო (6-10 სმ) სიგრძისაა, ძალიან მკვრივი (D=40-50), ბრტყელი. ფორმით თითისტარისებური. თავთავის ღერაკის ნაწევრები ძალიან მოკლეა (1,5-2 მმ.) და ვიწრო, შებუსული. თავთუნის კილი მნიშვნელოვნად მოკლეა ყვავილის კილზე. კილის ქედი კარგად განვითარებულია და ჩვეულებრივ ბოლოვდება მოკლე (1-1,5 მმ. მდე) წამახვილებული კბილაკით. მცირედ მიმართული ყვავილისაკენ. მხარი თითქმის არ აქვს განვითარებული. ფხები ნაზია, მოკლე (4-5 სმ. მდე). ჟანგათი სუსტად ავადდება. უფრო გამძლეა მტვრიანა გუდაფშუტის მიმართ. საშემოდგომოა ან ნახევრად საშემოდგომო. ეკოლოგიურად მეზოფიტია. მ. იაკუბცინერის, ვ. კონარევის მიხედვით მარცვალში ცილის შემცველობა მაღალია (15,9-18,8%), ცილა ხასიათდება ლიზინის მაღალი შემცველობით (2,7-2,9%). კოლხური ასლი მონომორფული სახეობაა და მხოლოდ ორი სახესხვაობითაა წარმოდგენილი.
დღევანდელი მდგომარეობა: ამჟამად საქართველოში ეს სახეობა დაცულია საქართველოს აგრარული უნივერსიტეტის გენბანკში.
წყაროები: პ. ნასყიდაშვილი, მ. სიხარულიძე, ე. ჩერნიში ხორბლის სელექცია საქართველოში თბილისი 1960
ნ. ბრეგაძე საქართველო მიწათმოქმედების დამოუკიდებელი კერა თბილისი 2004
В. Л. Менабде Пшеницы Грузии - Тбилиси 1948
The International Plant names Index http://www.ipni.org/
Wheat Genetic and Genomic Resources Center TRITICUM CLASSIFICATION SYSTEMS http://www.k-state.edu./wgrc/Taxonomy/taxtrit.html