ტყუპ-ქლიავი
საზოგადოსახელი:ქლიავი
სახეობის სახელწოდება:Prunus domestica L.
ჯიშის სახელწოდება:Prunus domestica 'Tkup-Khliavi' - ტყუპ-ქლიავი
წარმოშობა: ადგილობრივი ჯიშია, წარმოშობის ადგილად ითვლება ახალციხე(მესხეთი). ასეთივე ფორმა მოიპოვება ქუთაისში. სინონიმია ჩათალ-არუმი. ჯიშისათვის დამახასიათებელია ტყუპი ნაყოფები, რის გამოც მიიღო აღნიშნული სახელწოდება.
მოკლე აღწერა:
ხის ზრდის სიძლიერე: საშუალოზრდის.
ხის ფორმა: ვიწრო-პირამიდალური ძლიერი ვარჯი.
ყვავილობის პერიოდი:საშუალო
ნაყოფის ფერი: მწვანე. სრულ სიმწიფეში - მოყვითალო, დაფარულია სქელი ფიფქით.
ნაყოფის ფორმა: კვერცხისებური.
ნაყოფის ზომა: საშუალო სიდიდის.
რბილობი: მოყვითალო, მკვრივი, საშუალო წვნიანი, ტკბილი, სასიამოვნო არომატით. კურკა პატარა, თავისუფალი.
სიმწიფის პერიოდი და მოხმარების პერიოდი:აგვისტოს ბოლოს.
დაავადებების მიმართ გამძლეობა: მაღალი.
საგემოვნო თვისებები: საშუალო.
დღევანდელი მდგომარეობა: გავრცელებულია ახალციხესა და ქუთაისში.
დამატებითი ინფორმაცია: ახასიათებს უხვი და ყოველწლიური მსხმოიარობა.გამოირჩევა ტრანსპორტაბელურობითა და კარგი შენახვისუნარიანობით. გამოიყენება, სასუფრე მოხმარებისთვის, სამურაბედ და საკომპოტედ.
წყაროები:ნ. ხომიზურაშვილი და სხვები (1978), საქართველოს მეხილეობა, ტომი 4, გამომცემლობა "მეცნიერება", თბილისი, გვ.146.