თავრეჯული
საზოგადოსახელი: მსხალი
სახეობის სახელწოდება: Pyrus communis L.
ჯიშის სახელწოდება:Pyrus communis 'Tavrejuli' - თავრეჯული
წარმოშობა:მესხური წარმოშობის ადგილობრივი ჯიშია. აღწერილია ნ. ხომიზურაშვილის და ელ. ერისთავის მიერ 1934 წელს.
მოკლე აღწერა:
ხის ზრდის სიძლიერე: ძლიერი ან ძალიან ძლიერი ზრდის.
ხის ფორმა:ივითარებს ცოცხისებრ ვარჯს, არახშირი დატოტვით.
ყვავილობის პერიოდი: საშუალო.
ნაყოფის ფერი:ნაყოფის კანი მკვრივია, მოკრეფისას მოყვითალო – მწვანეა, სრულ სიმწიფეში ყვითლდება.
ნაყოფის ფორმა: მსხლისებრი ფორმის, სწორი ზედაპირით.
ნაყოფის ზომა:საშუალო, 140 – 155 გრამი, (6.7 X 5.5 სმ).
რბილობი: თეთრი ფერის, მკვრივი, მსხვილმარცვლოვანი, ხეჭეჭურისებრ–ხრაშუნა, ძალიან წვნიანი.
სიმწიფის და მოხმარების პერიოდი:იკრიფება ოქტომბრის მეორე ნახევარში,ინახება აპრილამდე, მოიხმარება როგორც ნედლი ხილი.
დაავადებების მიმართ გამძლეობა:მავნებლებ–დაავადებათა მიმართ კარგი გამძლეა.
საგემოვნო თვისებები: ნაკლებად ტკბილი, თავისებური არომატით.
დღევანდელი მდგომარეობა: ფრაგმენტულად გავრცელებულია მესხეთში, ერთეული ძირების სახით გვხვდება საქართველოს ყველა კუთხეში.
დამატებითი ინფორმაცია: ხასიათდება დაბალი საგემოვნო თვისებებით , გამოირჩევა ხანგრძლივი შენახვისუნარიანობით.
წყაროები: ნ. ხომიზურაშვილი და სხვები (1973), საქართველოს მეხილეობა, ტომი 3, გამომცემლობა "მეცნიერება", თბილისი, გვ.388;
საქართველოს ხილი( 1938) ტომი 1, გვ 52. გამომცემლობა „ტექნიკა და შრომა“.